Monday 2 April 2018

Mizoram State Wide Area Network (MSWAN)   
Er. Chhungpuia Renthlei

Mizoram State Wide Area Network (MSWAN) hi e-governance project “ National e-Governance Plan (NeGP)"  inghahna bulpui ber a ni.  A awmzia ber chu mipui ten awlsam zawka sorkar kan dàwr theihna tur leh kan mamawhte information technology kaltlanga pek theihna tur atana . district leh block headquarters zawng zawngte Aizawl nena inthlunzawmna tura Mizoram pum puiin kan hman theih tur Network  lian tak   a ni.  Sorkar thuchhuah tarlan danin, MSWAN hiJuly 2012-ah khan hawn a ni.

State Wide Area Network (SWAN) hi sawi tawh angin   National e-Governance Plan hnuaiah a awm a, March, 2005 khan India sorkar chuan State hrang hrang a hman turin a pawm. Pawisa pawh a seng hnem hle mai a,  estimated outlay atan  3334 crore lai a ruahman a ni. India sorkar  ruahmanna ang chuan  SWAN  hi India ram pumpuiah  kum 2010 khan peihfel vek tura ruahman a ni. State Wide Area Network (MSWAN)  hi tunlaia india sorkar  in a buaipui ber e-Governance  project hrang hrang innghahnahnukpui ber  a ni ti ila a sual tam awm lo ve.  He Network  hi  hlawhtling taka  kan hman theih chuan  Mizoram mipui ten awlsam zawkin sorkar kan dawr thei dawn a ni.

He Scheme hnuaia  technical leh  financial assistance  zawng zawng hi India ram  States/UTs zawng zawngah Central sorkain a pe vek bawk.  SWANs  hian India ram chhunga  State/UT Headquarters mai bakah  District/ sub-Divisional Headquarters kaltlangin Block level zawng zawng pawh  a minimum bandwidth capacity of 2 Mbps a thlunzawm vek tur a ni. Tin, Mipui leh sorkar in kan hman tangkai dan a zirin Central sorkar chuan  bandwidth sang zawk min pe  thei. State / UT zawng zawng te hian State Head Quarters (SHQ) leh District Head Quarters (DHQ) te hi bandwidth 34 Mbps thleng a chaka thlunzawm tur a ni . District Head Quarters (DHQ)  leh  Block Head Quarters (BHQ) te hi  8 Mbps  thleng a chak a thlunzawm theih tur a ni  bawk.

Ministry Of Electronics & Information Technology, Government Of India website ( http://india.gov.in)  in   Nikum  2015 May 20  a a tarlan danin  India ram state 34  ah State Wide Area Network  siam zawh tawh a niin tha taka hman mek a ni. Chung te chu Andhra Pradesh, Chandigarh, Chhattisgarh, Delhi, Gujarat,Goa, Haryana, Himachal Pradesh, Jharkhand, Kerala, Karnataka, Lakshadweep, Maharashtra, Orissa, Punjab,Puducherry, Sikkim, Tamil Nadu, Tripura, Uttar Pradesh, West Bengal, Assam, Bihar, Madhya Pradesh, Uttarakhand,Manipur, Arunachal Pradesh, Mizoram, Nagaland, Meghalaya Rajasthan Dadar & Nagar Haveli and Daman & Diu te an ni. Kan hmuh ang hian  keini Mizoram pawh kan tel a ni. 
Hetih lai hian  tuna Mizoram dinhmun angah  hi chuan MSWAN tangkaina hi kan la phawk chhuak pha lo hle mai. Hei hi achhan ber ni a lang chu   ‘connectivity’ a that loh vang a ni. Tunah hian ‘fibre optic’ hmangin India ram pum thlun chhuah tum a ni a, chumi hnuah thingtlang thlunzawm tur a ni leh a, hemi a hlawhtlin hunah chuan hma kan sawn a beisei awm.

Hmasawnna hmu tur chuan a hmasa berin ramruhrel (infrastructure) tha neih a ngai a, hemi tel lo chuan hmalam zawnga ke pen a theih loh tluk a ni. Ram ruhrel a that chuan mipui hawiher pawh danglamin rilru sukthlek thlengin a nghawng thin a, chu chuan hmasawnna a keng tel hrim hrim zawk a ni.Thenawm state  kan tluk lo fo mai thin hi kan in enchain chu angai hle mai. Kan hotu ten theih tawp an chhuah thu sawi thin mahse, vawiin thlen maia  Network hman theih loh a awm fo te hian  mipui  harsatna min siam na sa hle a ni. Kan sorkar  hian Network inthlunzawmna tha kan neih theih nan theih tawp a chhuah zel a tul tak zet ta niin a lang.

Tunlai khawvel ah chuan ‘internet connectivity’ a that loh chuan hnathawh a theih tawh lo a, hemi tel lo chuan khawvel hi a ding tawp tawh a ni. Kan ram pawhin hemi kailawn hi a zawh mek a, ‘connectivity’ a chhiat zual phei chuan mi tam tak eizawnna a buai nghal mai a, ‘service industry’ nasa takin a tibuai a, nitin mamawh zinga mi chanchin bu te pawh tih chhuah loh lek lek tum te a awm ve thin. Sum engzah tak luang ral tawh ang maw?

Information Technology ah hian Sawrkar pawh thui tak a innghat tawh a, ‘connectivity’ a chhiat chuan sawrkar pawhin a tuar zel a, sawrkar sum hloh a awm phah fo a rinawm a ni. Tun ai hian chak sela  zoram mipui te hian  Mizoram State Wide Area Network hi  kan hmang tangkai ngei ang le.       



No comments:

Post a Comment