Sunday 22 March 2020

TUNLAI TAWNGKAM LAR
-Er. Chhungpuia Renthlei

1.PANDEMIC
Khawvel pum tuam chhuak thei khawpa natna hrileng leh dan hleih theih loh khawpa inkaichhawn awlsam leh darh chak. March 11, 2020, khan World Health Organization  chuan COVID-29 hi pandemic  ah a puang.

Saturday 21 March 2020


GO DIGITAL
Er.Chhungpuia Renthlei

Press Trust of India  Updated: Mar 21, 2020, 07.42 PM IST in a tarlan danin Covid-19  laka inven nan India ram chhunga Financial Service providers te chuan Digital transaction hmang uar turin mipui te min chah a. Lockdown avanga a  nunphung khaihlak loh nan leh  inbumna laka kan him nan cyber security  infrasctructure an thuam tha sauh sauh bawk.


FAKE MESSAGE  PREVENTION TIPS
-Er.Chhungpui Renthlei

Fake news hi chanchin diklo leh  belhchian dawllo tihna a ni. Social network- Facebook, WhatsApp, Twitter leh internet website ah a tam hle.Mipui ngaihven hlawh tak issue lian  awm apiang hian Fake news hi a awm ve zel a.India ramah ringawt pawh Fake news hi a tam hle. Kum 2018 ah ringawt pawh khan fake news vangin buaina lian tak a chhuaka mi 20 lai in nunna an chanphah. Coronavirus pandemic ah pawh mipui nunphung tikhaihlak leh  timangmang thei a tam hle. Prime MinisterNarendra Modi pawhin 7 March 2020 khan Social media kaltlanga thu leng vak nazawng awih lo turin mipui te min ngen hial anih kha.
FAKE NEWS HI
Er.Chhungpuia Renthlei

Fake news hi chanchin diklo leh  belhchian dawllo tihna a ni. Social network- Facebook, WhatsApp, Twitter leh internet website ah a tam hle.Mipui ngaihven hlawh tak thil Jamu & Kashmir issue, Elections Campaign, CAB, CAA e.t.c a awm apiang hian Fake news hi a awm ve zel a.Coronavirus pandemic ah pawh mipui nunphung tikhaihlak leh  timangmang thei a tam hle.Prime MinisterNarendra Modi pawhin 7 March 2020 khan Social media kaltlanga thu leng vak nazawng awih lo turin mipui te min ngen hial anih kha.

Digital media hmangin chanchin engkim mai kan inhrilh a. edited videos, unverified advertisements leh social media kaltlanga thu diklo thehdarhtu nitin sang tel an awm a.India ramah ringawt pawh Fake news hi a tam hle. Kum 2018 ah ringawt pawh khan fake news vangin buaina lian tak a chhuaka mi 20 lai in nunna an chan anih kha.

Thursday 5 March 2020

CHAPCHAR KUT                                                             
-Er.Chhungpuia  Renthlei 

Chapchar Kut hi Mizo Traditional kut dik tak  a ni. Hman atanga vawiin thlengin Chapchar kût hi Mizo kût zinga uar leh hman hun chhung rei ber a ni a, mizo ten kan ngai hlu hle. Mizo ten kan pi leh pu te chin dan leh zia kan phochhuah theihna hun remchang ber a nih bawk avangin a hman danah pawh hian kan pi pu te kha an fimkhur  hle. Hetih lai  hian  hun lo inherliam zel chuan chapchar kut kan hman dàn pawh chu a rawn her danglam chhohpui ve hret hret zel.

CHAPCHAR KUT HMAN TAN  DAN
-Er. Chhungpuia Renthlei

Chapchar Kut hi lo vah awllen lai, March thla tawp emaw April thla tir lamah emawah an hmang deuh ber thin a. Mizo Kut zingah chuan an uar ber leh hman hun chhung rei ber a ni a. Vahchap(lo atan thing leh nau sah thluk) phoro(char) lai huna hman thin a nih avangin Chapchar Kut tih hming hi a pu hlen ta a ni. A lo chhuah dan nia an sawi dan chuan, Chin State-a Mizote an awm laiin kum khat chu tlangvalho leh lalupate chu Chapchar laiin an ram chhuak a, kut bengin an rawn haw a ni awm e. Chuta an hlawhchham lo haw hrilhhai tihngaihna hre lo chuan lal upate chuan “Vala te u, zahfakah lu em va chum suh, hah zu kan zu ngei tur a ni,’’a ti ta a.Tichuan nula leh tlangval dangte sawm khawmin an chen ta a, ramchhuak an hlawhtlin tum ai mahin an hlimna an tawng sang zawk mah a.