Saturday 19 September 2020

HRING NUN  CHEMISTRY
-Er. Chhungpuia Renthlei.

 Chemistry hi thil sakhat pianphung (mass) nei ten environment thar an dawnsawn (react) dan emaw, thil dang nena an inchawh pawlh (mix) hnu a an nihphung thlaka thil thar (New substance) lo pian dan zirna science peng pakhat a ni.

 Kan hringnun hi chemistry ang a ni a, tupawh mai hi chemical ang mai kan a ni. Kan chenna khawvel hi Experimental Laboratory room zau tak ang a ni. Nitin kan la tawn ngai loh kan tawng a, kan thinlungah chemical reaction a awm reng thin. Kan mamawh hrang hrang hmangaihna nena chawh pawlh (mix) a min chawi liantu nu leh pa te hi khawvela chemistry thiam ber an ni an ti.

 Thil eng pawh kan chungah lo thleng se, thil thleng (Subject) leh a thlentu (Object) kan dawnsawn (React) dan a in ang vek lo thin. Kan chunga thil thleng te hi a tha zawng a dawngsawng (React) thiam thei tura hringnun chemistry kan thiam a ngai ani ber mai.

Engemaw hleka kan thinurna so sang thin hi insumtheihna chemical nen pawlh dal (Dilute) ila, Hun kal tawh engemaw thil vanga midang huatna thinlung kan neih te hi inrem duhna chemical hmangin tithamral (Evaporate) ila, Kan tih tur leh tih loh tur thliar hrang (Filter) thiam ila. Chapona leh midang aia tha ni a kan inhriat tlatna thinlung sak hi tlawmna meisa in chhuangso (Boil) ila. A tawpah hlimna leh inremna lung (Crystal) mawi leh tlo tak a rawn chhuak ngei ang.

 Hringnun Chemistry ah tihdanglam theih loh engmah a awm lo, rilru sak (matter) ber pawh nise, danglam duhna temparature a san tawk phawt chuan a lo tui a, subtance dang nen a in mix a, chemical reaction a awm a, a pianzia a thlaka a thil thar a rawn piang thin. Kan duhna temparature a sat tawk phawt chuan kan mizia te hi thlak danglam theih vek a lo ni.

No comments:

Post a Comment